Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

Το σενάριο εξόδου από την κρίση


Μέχρι την 25η Μαρτίου, που θα πραγματοποιηθεί η έκτακτη σύνοδος κορυφής, θα δοθεί λύση στην κρίση χρέους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως η λύση που θα δοθεί θα πρέπει να μην λύνει μόνο το δημοσιονομικό πρόβλημα των χωρών του Νότου, αλλά να βελτιώνει και την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών της Ευρώπης. Γι΄αυτό θεωρώ πως θα υπερισχύσει η πρόταση της Γερμανίας, όχι επειδή βάζει τα περισσότερα χρήματα, αλλά γιατί λύνει συνολικά το θέμα. Τα προβλήματα πρέπει να λυθούν και η Ευρώπη να γίνει πιο ανταγωνιστική. Μόνο έτσι θα μπορούμε να μιλάμε για μόνιμη λύση.

Αναφορικά με το ελληνικό θέμα που μας απασχολεί περισσότερο, εκτιμώ πως μπορεί η χρηματοδότηση που λαμβάνουμε από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να επιμηκυνθεί έως και 13-14 χρόνια, ενώ η αντίστοιχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορούσε να επιμηκυνθεί για 30 χρόνια και να μειωθεί παράλληλα το ύψος του επιτοκίου. Προφανώς και έχουν αντιληφθεί όλοι πλέον πως η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να ανακάμψει με ένα τέτοιο χρέος. Θα πρέπει σιγά-σιγά να βγάζουμε και από τα πιθανά σενάρια, το haircut. Ήδη οι αγορές άρχισαν να προεξοφλούν πως αποφεύγεται η αναδιάρθρωση. Θα δοθούν χαμηλότοκα δάνεια στη χώρα και να αγοράσει τα ομόλογα της ΕΚΤ που είναι αγορασμένα με σημαντικό discount περίπου 70%. Έτσι υπολογίζεται ότι θα μειωθεί το χρέος κατά 15 δισ. ευρώ που αντιπροσωπεύει το 4% του ΑΕΠ. Είναι ένα μικρό κούρεμα (haircut) αλλά λίγο από εδώ και λίγο από εκεί το χρέος περικόπτεται μερικώς. Επίσης τα ασφαλιστικά ταμεία της Ελλάδας έχουν 30 δισ. ευρώ ελληνικό χρέος. Θα μπορούσαν να ανταλλάξουν τα ομόλογα που έχουν με νέα μεγαλύτερης διάρκειας και μικρότερου επιτοκίου. Έτσι εξοικονομούνται τόκοι. Ίσως αν μέχρι να γίνουν όλα αυτά τα ελληνικά ομόλογα συνεχίζουν να διαπραγματεύονται με σημαντικό discount να δούμε κα απευθείας αγορές ομολόγων. Πάντως, και να μην δούμε απευθείας αγορές ήδη θα έχουμε λάβει αρκετή βοήθεια. Μετά είναι στο χέρι μας. Η Κυβέρνηση όμως ακόμα και αν γίνουν τα παραπάνω πρέπει να κάνει ακόμα πολλά. Προσωπικά διαφωνώ με την άποψη του Πρωθυπουργού, ο οποίος υποστήριξε πως έχουμε κάνει το 90%  των όσων μας έχουν ζητήσει. Ακόμα δεν έχουν γίνει βασικές αλλαγές. Δεν έχουν προχωρήσει οι αναδιοργανώσεις Υπουργείων & Δημοσίων Υπηρεσιών, συγχωνεύσεις οργανισμών, οι αποκρατικοποιήσεις, δεν έχει γίνει η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, δεν έχουν απελευθερωθεί πολλά κλειστά επαγγέλματα δεν έχει μειωθεί ο αριθμός δημοσίων υπαλλήλων και ΔΕΚΟ ενώ γίνονται άστοχες μετατάξεις κάθε ηλικίας ακόμη και κάτω των 40 χρονών από ΔΕΚΟ σε Δημόσιο και γενικότερα δεν έχει γίνει σημαντική μείωση των κρατικών δαπανών που ενίοτε οδηγούν σε σπατάλες.


Πλάτη πρέπει να βάλουν και οι τράπεζες μειώνοντας τη σπατάλη (π.χ. πακέτα άλλων εποχών, πολυτελής στόλος αυτοκινήτων, κ.τ.λ.), συγκρατώντας τα κόστη και ρευστοποιώντας περιουσιακά στοιχεία, προκειμένου, όπως έχει αποφασισθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, να μπορέσουν να απαγκιστρωθούν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι φήμες περί συγχωνεύσεων Τραπεζών, όπως ALPHA BANK και EUROBANK μπορούν να επαληθευθούν. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι Ελληνικές τράπεζες αγόρασαν ομόλογα του Δημοσίου πάνω από τα ίδια τους κεφάλαια με εξαίρεση την ALPHA BANK ( που η σχέση ομόλογα / ίδια κεφάλαια είναι 0,44%) και εμποδίζουν την Κυβέρνηση να προχωρήσει σε haircut, διότι εάν γίνει κούρεμα, από τις Τράπεζες θα χαθούν από 30% έως 50% των ιδίων κεφαλαίων τους με ένα haircut 70%. Ένα δεύτερο πρόβλημα αποτελούν οι επισφάλειες κλάδων που είναι σε ύφεση. Ευτυχώς που υπάρχουν τα 10 δις. του προγράμματος χρηματοπιστωτικής σταθερότητος για να ενισχύσουν κεφαλαιακά τις Τράπεζες όταν και αν χρειασθεί. Τελειώνοντας να εξηγήσουμε τα κεφάλαια που ενισχύει η Κεντρική Τράπεζα της Ιρλανδίας τις Ιρλανδικές Τράπεζες μέσω του emergency liquidity assistance επιβαρύνονται με επιτόκιο 4%, ενώ οι Ελληνικές Τράπεζες επειδή έχουν ομόλογα που τους έδωσε το Δημόσιο ως εγγύηση έχουν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιτόκιο 1%.

Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2011

Αναμένεται Γερμανική λύση


Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2011

Γιατί πρέπει να γίνει deal στις τράπεζες

Τροφή για αρκετή σκέψη προσφέρουν τα όσα διαδραματιστήκαν την περασμένη Παρασκευή. Η πρόταση συγχώνευσης που κατέθεσε η Εθνική Τράπεζα στην Alpha Bank, εν μέσω χρηματιστηριακής συνεδρίασης μέχρι σήμερα αποτελεί ίσως το μοναδικό θέμα συζήτησης, μεταξύ των παραγόντων της αγοράς και όχι μόνο. Εμείς είχαμε προβλέψει εγγράφως και γενικώς την ανάγκη για τέτοια παρομοια τραπεζικά deals, λογω της οικονομικής συγκυρίας. Παίρνοντας τα πράγματα από την αρχή, θα πω πως πρώτα πρέπει να εξετάσουμε τα δεδομένα και μετά να ασχοληθούμε με τις εικασίες και να δώσουμε απαντήσεις στα πολλά ερωτήματα. Δεν χωράει καμία αμφιβολία πως οι αβέβαιες συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας επιβάλουν μία τέτοια συγχώνευση.  Επιβάλουν τη δημιουργία ισχυρών ομίλων. Θα βελτιωθεί το τραπεζικό σύστημα της χώρας αλλά και η οικονομία συνολικά. Ίσως βέβαια «χτυπηθεί» ο ανταγωνισμός και αυξηθεί η ανεργία. Οι τράπεζες ωστόσο χρειάζονται κεφάλαια και οφείλουν να τα βρουν. Οι τράπεζες πρέπει να απεγκλωβιστούν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επιστρέφοντας τα κεφάλαια των 95 δις που έχουν λάβει. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, μεταφέροντας την απόφαση της ΕΚΤ πρόσφατα άρχισε να πιέζει προς αυτήν την κατεύθυνση τα τραπεζικά ιδρύματα. Οφείλουν επιπλέον να βελτιώσουν περαιτέρω τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας. Οφείλουν επίσης να επιστρέψουν τα κεφάλαια που έχουν αντλήσει και από το κράτος. Κάποια στιγμή το ίδιο το κράτος θα πρέπει να κατευθύνει κεφάλαια και σε άλλους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας και να μην έχει μόνο την σκέψη του εστιασμένη  στο τι θα γίνει με τις τράπεζες. Οι διοικήσεις των δύο τραπεζών χειρίστηκαν το θέμα με απόλυτη μυστικότητα και ενώ οι συζητήσεις είχαν διάρκεια πάνω από ένα μήνα, δεν διέρρευσε κάτι σχετικό στον τύπο. Κοιτάζοντας και τον κανονισμό που διέπει την ελληνική κεφαλαιαγορά θα μπορούσε κάποιος να πει πως όλα έγιναν νόμιμα, αν και ο κανονισμός έχει ένα παράθυρο που θα μπορούσε να προκαλέσει αρκετές συζητήσεις για την νομιμότητα. Προσωπικά θεωρώ πως είναι νόμιμα τα όσα έγιναν αλλά όχι και τόσο ηθικά. Θα μπορούσαν για παράδειγμα στις 3 Φεβρουαρίου όταν υπέγραψαν συμφωνία εμπιστευτικότητας, αποκλειστικών διαπραγματεύσεων και αποχής από λήψη εναλλακτικών μέτρων να ενημερώσουν το σύνολο της αγοράς με μία λιτή ανακοίνωση που θα ανέφερε ότι ξεκίνησαν συζητήσεις. Θα ωφελουσε ολους τετοια ανακοίνωση. Προκαλεί πάντως εντύπωση το γεγονός ότι παρά τις πολλές συζητήσεις που έγιναν, την εμπλοκή πολλών στελεχών καθώς και συμβούλων, οι οποίοι μάλιστα απέκτησαν γνώση προνομιακή, δεν υπήρξε κατάληξη. Ανοίγοντας μία μικρή παρένθεση στο θέμα των συμβούλων, θα πω πως πρέπει τα πορίσματα να δοθούν στη δημοσιότητα, να μοιραστούν οι σύμβουλοι την γνώση που απέκτησαν, καθώς μπορεί αυτή η γνώση να διοχετευθεί μόνο στους πελάτες τους για παράδειγμα και να αποκτήσουν κάποιοι  προνομιακή πληροφόρηση. Κλείνοντας τώρα την παρένθεση, όταν ενημερώθηκε η αγορά, έγινε παράλληλα διοικητικό συμβούλιο στην Alpha Bank και η πρόταση απερρίφθη. Αυτή η εξέλιξη δείχνει πως υπήρξε μία έλλειψη προσοχής στους χειρισμούς. Ας ειδοποιούσε η ALPHA BANK το επενδυτικό κοινό έστω το πρωί της Παρασκευής για το επερχόμενο ΔΣ με αυτό το θέμα για να ανασταλεί από το πρωί η διαπραγμάτευση της μετοχής και όχι να γίνεται γνωστό από δημοσιογράφους κατά την διάρκεια της συνεδρίασης.. Ίσως δεν θα έπρεπε κάποιος να περιμένει τέτοια έλλειψη προσοχής  από στελέχη που θεωρούνται «κορυφή» στην οικονομική ζωή του τόπου. Όταν δημοσιεύτηκε η ανακοίνωση της Εθνικής Τράπεζας, οι πολλές λεπτομέρειες της ανακοίνωσης παρέπεμπαν σε «deal done», για να χρησιμοποιήσω όρο της αγοράς. Ένα άλλο «σκοτεινό σημείο» είναι η αποτίμηση της Εθνικής για την Alpha Bank που από πολλούς θεωρήθηκε υψηλή. Γι΄ αυτό και κάποιοι απόρησαν που απερρίφθη η πρόταση. Σημειώνεται πως η Εθνική Τράπεζα έχει στην κατοχή της 20,2 δισ. ευρώ ελληνικά ομόλογα που αντιστοιχούν στο διπλάσιο της καθαρής θέσης της τράπεζας. Η Alpha Bank κατέχει 4,6 δισ. ευρώ ελληνικά ομόλογα και το ύψος τους είναι χαμηλότερο από την καθαρή θέση. Επιπλέον η Alpha Bank οφείλει να επιστρέψει στο ελληνικό δημόσιο κεφάλαια ύψους 750 εκατ. ευρώ, ενώ η Εθνική Τράπεζα 350 εκατ. ευρώ. Από την ανάλυση που έχει γίνει κάποιοι υποστηρίζουν πως αν υπάρξει haircut 30% στα ελληνικά ομόλογα η κεφαλαιακή επάρκεια της Εθνικής Τράπεζας θα είναι καλύτερη από την αντίστοιχη της Alpha Bank.  Θα μπορούσαν να γραφτούν πολλές ακόμα, αλλά η ουσία δεν αλλάζει. Η χώρα πρέπει να αλλάξει και δεν θα αλλάξει αν δεν υπάρξει ενδυνάμωση του τραπεζικού κλάδου και η ενδυνάμωση αυτή περνάει μέσα από τη διαδικασία συσσώρευσης. 

Δημοσιεύθηκε στο euro2day.gr : 10:30 - 21/02/11