Money Show: Ομιλία Στέφανου Γκοτζαμάνη

Χρηματιστήριο 2015: Πέντε σημεία και ένα συμπέρασμα

Του Στέφανου Κοτζαμάνη, δημοσιογράφου στο Euro2day.gr

Πρώτον, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε μια φάση που προσπαθεί να «πατήσει στα πόδια της», με βασικά χαρακτηριστικά:

·         Ελαφρά θετικό ΑΕΠ στο εννεάμηνο

·         Στο «συν» για δεύτερη συνεχή χρονιά κρατικός προϋπολογισμός (σε πρωτογενές επίπεδο) και ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

·         Βελτίωση κατά περίπου 10% στα λειτουργικά κέρδη των εισηγμένων εταιρειών στο εννεάμηνο

Δεύτερον, υπό την προϋπόθεση της αποφυγής μιας μακράς πολιτικής αβεβαιότητας, υπάρχουν σαφείς προϋποθέσεις για μια καλύτερη πορεία αυτής μέσα στην επόμενη χρονιά:

·         Αυξημένος αριθμός προκρατήσεων, εκτιμήσεις για νέα βελτίωση στον τουρισμό κατά 3%-8%

·         Μεγαλύτερο ανεκτέλεστο υπόλοιπο υπογραμμένων συμβάσεων σε κατασκευές και πληροφορική

·         Πιθανή βελτίωση γύρω στο 10% στις επενδύσεις στην οικοδομή (κυρίως για τουριστικά projects) σε σχέση με την «ισοπεδωμένη» βάση του 2014

·         Οφέλη της οικονομίας από την υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, καθώς και από την πτώση στο κόστος των καυσίμων

·         Ύπαρξη πολύ σημαντικής ρευστότητας στο εξωτερικό μέρος της οποίας θα μπορούσε να τοποθετηθεί στην Ελλάδα (μετοχές -εισηγμένων και μη- εταιρειών, εταιρικά ομόλογα, ιδιωτικοποιήσεις) στο πλαίσιο του «recovery story».

·         Οφέλη (και) για την ελληνική οικονομία σε περίπτωση χαλάρωσης της πολιτικής της ΕΚΤ

·         Πιθανή κάποια «ελάφρυνση» του δημόσιου χρέους, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Συνόδου του 2012.

Τρίτον, μια ευρύτατη σειρά ελληνικών μετοχών διαπραγματευόταν σε πολύ ελκυστικούς δείκτες αποτιμήσεων, ακόμη και χωρίς να συνυπολογιστεί το τελευταίο κύμα μεγάλης πτώσης στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Μάλιστα, στον παρατιθέμενο πίνακα με κλείσιμο μετοχών της 1^ης Δεκεμβρίου, εμφανίζονται δεκάδες μετοχές που διαπραγματεύονται χαμηλότερα -ή και πολύ χαμηλότερα- από την λογιστική τους αξία και παράλληλα: α) εμφανίζουν κέρδη σε λειτουργικό ή και σε προ φόρων επίπεδο β) διαθέτουν καθαρό ταμείο, δηλαδή μετρητά ανώτερα από το σύνολο των τραπεζικών τους υποχρεώσεων γ) έχουν έντονα διεθνοποιημένη δραστηριότητα.

Ενδεικτικά παραδείγματα

Τέταρτον, σε ότι αφορά τις επιπτώσεις από την πολιτική κρίση:

Πρώτο ζητούμενο είναι ο χρονικός ορίζοντας των επιπτώσεων: Ένας μήνας (τέλος Δεκεμβρίου), τρεις μήνες (τέλος Φεβρουαρίου), ή πολύ αργότερα;

Δεύτερο ζητούμενο είναι το αν μετά από την περίοδο της αβεβαιότητας, υιοθετηθεί μια οικονομική πολιτική που είναι αρκετά κοντά στην αγορά (πχ συμμάζεμα δαπανών δημοσίου, προώθηση ιδιωτικοποιήσεων, ΣΔΙΤ, αξιοποιήσεις ακίνητης περιουσίας του δημοσίου από ιδιώτες), ή αρκετά μακριά από αυτή.

Και τρίτο ζητούμενο: Η χρονική διάρκεια που θα διαρκέσει η «ομαλότητα».

Προσωπική εκτίμηση: Ακόμη και αν με οποιοδήποτε τρόπο η πολιτική κατάσταση ομαλοποιηθεί μέσα στους επόμενους μήνες, η όποια ομαλοποίηση θα είναι εύθραυστη και εύκολα αναστρέψιμη. Ακόμη και μετά από την διεξαγωγή εκλογών, υπάρχουν σαφείς πιθανότητες επανεμφάνισης του πολιτικού ρίσκου σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Πέμπτον, υπάρχει μια σειρά δομικών προβλημάτων στο ΧΑ που θα συνεχιστούν και μέσα στο 2015:

·         Αδυναμία των ελληνικών νοικοκυριών να αντέξουν ένα ΧΑ τόσο έντονων διακυμάνσεων

·         Μεγάλη δυσκολία των επενδυτών να σχηματίσουν ένα πραγματικά αμυντικό μετοχικό χαρτοφυλάκιο, καθώς οι ξένοι επενδυτές «πουλάνε Ελλάδα» και όχι συγκεκριμένες εταιρείες

·         Ιδιαίτερα χαμηλή εμπορευσιμότητα στο μεγαλύτερο τμήμα του ταμπλό

·         Περίπου η μία στις τέσσερις εισηγμένες δεν μπορεί να ελπίζει βάσιμα σε μακροχρόνια επιβίωσή της αν δεν προκύψει ένα άμεσο ή έμμεσο κούρεμα των υποχρεώσεών της. Καθοριστικός ο ρόλος των τραπεζών.

·         Βόμβα στα θεμέλια του χρηματιστηρίου εξακολουθεί να παίζει ο νόμος περί δημοσίων προτάσεων.

·         Συνέχιση της εμφάνισης νοσηρών φαινομένων στο μέτωπο της ακολουθούμενης Εταιρικής Διακυβέρνησης.

Και ένα ζητούμενο: Ο τρόπος φορολόγησης των χρηματιστηριακών κερδών. Θα εντάσσονται στην φορολογική κλίμακα κάθε φυσικού προσώπου;

Συμπέρασμα: Η ελληνική οικονομία έχει τις προϋποθέσεις να πάει σαφώς καλύτερα μέσα στο 2015 και μάλιστα σε μια περίοδο όπου πλειάδα μετοχών διαπραγματεύεται με ελκυστικούς δείκτες. Ωστόσο, η έντονη πολιτική αβεβαιότητα σε συνδυασμό με τα δομικά προβλήματα του ΧΑ, επιτρέπουν ουσιαστικά στα ελληνικά νοικοκυριά μόνο τοποθετήσεις σε χαρτοφυλάκιο ισχυρών εταιρειών και μάλιστα με μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα.